દાંડીકૂચ-2020

યહી જગહ થી, યહી દિન થા, કુછ બદલે હૈ તો હાલાત,

ગરીબ હિન્દુસ્તાન પે છાયી થી સદીયોં સે કાલી રાત.

તબ લગા થા બ્રિટિશ ઇંડિયા મેં નમક કા અંધા કાનૂન,

આજ છાયા હૈ ચાઈનીઝ કોરોના કા કમ્પ્લીટ લોકડાઉન.

ઇસી જગહ ઇસી દિન દિખાઈ થી હમને અપની ઔકાત,

એક નંગા ફકીર લે આયા થા સાબરમતી સે બારાત.

ચપટી નમક ઉઠા કે બાપુને યહાં સે કિયા થા એલાન,

અબ તો હર હાલ મેં  હોગા આઝાદ મેરા હિન્દુસ્તાન.

9 - 9 દિયા જલા કે મોદીને ફિર સે કિયા હૈ એલાન,

કોરોના પે લગાયેંગે હમ સબ મિલકે અચ્છા લગામ. 

દાંડી સે નિકલા થા નારા ઉસ દિન આઝાદી કા,

હમને દિખા દિયા દુનિયાકો પાવર હિન્દુસ્તાન કા.

(પંકજદાંડી)

આજથી નેવું વરસ પહેલાં 5મી એપ્રિલ 1930ના રોજ એક યુગપુરુષના પાવન પગલાં મારા ગામની ધરતી ઉપર પડયાં હતાં. અને બીજે દિવસે જે અંગ્રેજ સલ્તનતનો સુરજ ક્યારેય આથમતો ન હતો તેના પાયામાં લૂણો લગાડવાની હિમ્મત થઇ હતી. આજે ફરીથી 5મી એપ્રિલ 2020ના રોજ ચાઈનીઝ કોરોનની વૈશ્વિક મહામારીને ટક્કર આપવા બીજા યુગપુરુષને ઈશારે દીપ પ્રાગટ્ય થયું. પરસ્પર વિરોધી ગણાતી આ બે વિચારધારા અંતે તો મળે છે જનકલ્યાણ અને ભારત કલ્યાણના મહાસાગરમાં. આજની રચના બે  ભારતીય ગુજ્જુ યુગપુરુષો ગાંધી અને મોદીને સમર્પિત છે.

આતંક

હાથમાં પથ્થર લઈને પ્રસરી ગયો છે આતંક.

ટ્રેનો, બસો અને વાહનોમાં સળગતો આતંક.

જાહેર મિલકતને ક્ષતિ પહોંચાડતો આતંક.

કોમી ભાઈચારાને ખતમ કરતો આતંક. 

દેશ વિરોધી તત્વોનો લુખ્ખો આતંક.

પોલીસની પણ હત્યા કરતો આતંક.

રસ્તા રોકાતો અને તોફાન કરતો આતંક.

રાજકીય પક્ષોના ઈશારે નાચતો આતંક.

(પંકજદાંડી)

અપલોડ

તું ટોરોન્ટોમેં ઇન્સટાગ્રામ પે અપલોડ હોતી રહી,

ઔર મેં મોન્ટ્રિઅલ સે તુઝે ફોલો કરતા રહા. 

તું વોટ્સએપ પે  મુઝે મેસેજ ભેજતી રહી,

ઔર મૈં ફેસબૂક પે તેરી કવિતા લીખતા રહા.

તું કભી મેરી ગલી આ કે ‘હાઉ ડી મોદી’ કહતી રહી,

ઔર મૈં ‘નમસ્તે ટ્રમ્પ’ વાલા રીપ્લાય દેતા રહા.

(પંકજદાંડી)

મારી બાનો સ્નેહ

દોડી દોડીને દૂધ પીવડાવતો ગયો,

પહેલા ધોરણની ટીચર બની ભણાવતો ગયો.

ખેતર ને ક્યારી પર થર્મોસની ગરમ ચા થયો,

મેથિયા અથાણા સાથે વઘારેલો રોટલો થયો.

પપ્પાના ગુસ્સા સામે એક્ટર થયો,

માંદગીમાં રમણભાઈ ડોક્ટર થયો,

ચાઈલ્ડ લાઇફનો યાદગાર ફેક્ટર થયો.

સામાપુરમાં સરવાળો ને દાંડીમાં ડબલ થયો,

હવે મોન્ટ્રિઅલ સુધી મલકાય ગયો,

ને રોજ રોજ વોટ્સએપમાં છલકાય ગયો.

(પંકજદાંડી)

વાસનાના ગુલામ

હે સૃષ્ટિના રચયિતા !

કેવું અદ્દભુત છે તારું પ્લાનિંગ !

પૃથ્વીવાસીઓને તેં કેવી અદ્દભુત ભેટ આપી છે ?

આકાશ, પ્રકાશ, સૂર્ય,ચંદ્ર અને તારાઓ,

વનરાજી, પશુઓ, પંખીઓ, પતંગિયાં,

નદી, સરોવર, સાગર, પર્વત, ખીણ,

રેગિસ્તાન ને બર્ફીસ્તાન, આ દેહ, જીવન અને મન.

આ બધુજ તેં અમને વગર માગ્યે આપ્યું.

પણ અમે એનું મહત્વ સમજી ન શક્યા.

પણ તને નથી લાગતું આ ‘મન’ એ

તારી સૃષ્ટિના સોફ્ટવેરનો ખતરનાક વાયરસ છે ?

આ મન દોડી રહ્યું છે ચંચળ કામનાઓ તરફ, જેનો કોઈ છેડો નથી.

એ માટે અમે બેશરમ બની પાપો કરતા રહીએ છીએ.

અમે વાસનાના ગુલામ છીએ.

ઓ દયામય !

અમને એ ગુલામીમાંથી છૂટવાની શક્તિ પ્રદાન હો.

(પંકજદાંડી)

રાધા

કડકડતા ઠંડા વિન્ટરની બર્ફીલી ઇવીનીંગમાં,

મોન્ટ્રિઅલના ફ્રોઝન થયેલા વોક-વે પર,

વિન્ટર શૂઝ અને જેકેટમાં સજ્જ,

હળવેથી ચાલતી કોઈ બ્યુટીકવીન,

મરક મરક સ્માઈલ સાથે,

ખીસામાંથી પોતાનો હાથ કાઢી,

કોઈ અજાણ્યા વૃદ્ધના હાથમાં પરોવી,

તેને રોડ ક્રોસ કરાવી આપે,

તે જિન્દાદિલીનું નામ રાધા છે.

(પંકજદાંડી)

મોદી શાહ ની જોડી

છોડો યાર આવું તો ઇન્ડિયામાંજ થાય છે,

જે ઘૂસણખોર ઘૂસે છે તેને બધું જ મળે છે.

રેશનકાર્ડ, આધારકાર્ડ ને વોટર આઈ ડી,

ધંધા બે નંબરી  ને ઉપર છે બંગલા ગાડી.

પ્રિયંકા, અરૂંધતી, સોનિયા ને મમતા દીદી,

દાદા પવાર, કેજરી, લાલુ, રાહુલ ને ઓવૈસી.

બાળે બસ, ટ્રેન ને મારે પોલીસ પર પથરા,

પણ સૌને ભારે પડે છે બે ગુજરાતી એકલા.

મારા દેશને  મળી છે મોદી શાહ ની જોડી

કોઈ માઈનો લાલ ન શકે હવે ઇન્ડિયાને તોડી.

(પંકજદાંડી)

મોદી અમને મારી રહ્યો છે

ભારતભરમાં હાલ બે જ મુદ્દા ચર્ચાય રહ્યા છે,

CAA ને NRC ના લાભ ગેરલાભ સમજાવાય રહ્યા છે.

નેતાઓ કરાવે આંદોલનો પોતાના સ્વાર્થ કાજે,

સમજતી નથી પ્રજા ને દેશ બદનામ થઇ રહ્યો છે.

ધૂમ મચી છે સોસીયલ મીડિયા પર, પુરાવામાં વિડીયો છે,

આરોપ અને પ્રત્યારોપ સાથે સાબિતી આપી રહ્યો છે.

તોફાનો કરવા દોડી રહ્યા છે જીવને જોખમમાં મૂકીને,

અને ફરિયાદ કરે છે મોદી અમને મારી રહ્યો છે.

(પંકજદાંડી)

નટખટ નટવર

નટખટ નટવર

ગજબનો છોકરો હતો હું,

નાનો નટખટ નટવર હતો હું.

દોસ્તોને સદા કહેતો રહેતો હું,

સૌને પ્રેમ કરો, જેમ કરું છું હું.

 દુઃખને કહેતો હટાવી દઈશ તમને હું.

સ્વપ્નોને કહેતો પૂરાં કરીશ તમને હું.

બંધનને કહેતો તોડીશ તમને હું,

સગવડને કહેતો છોડીશ તમને હું.

મોન્ટ્રિઅલમાં બેઠો કવિતા લખીશ હવે હું.

જીવનને નવી દિશા આપીશ હું.

(પંકજદાંડી)

દુનિયાકી કહાની

ક્યોં છીપાઈ જાતી હૈ ગરીબોં કી બસ્તી,

જહાં જિંદગી હૈ મહેંગી ઔર મૌત હૈ સસ્તી,

દિખાના હૈ ટ્રમ્પ કો ઇન્ડિયા કી મસ્તી.

જહાં કી ધરતી હૈ રોશની કો પ્યાસી,

ઔર દિલોં મેં હૈ મૌત સી ઉદાસી,

બચ્ચો કે હાથોં મેં હૈ રોટી ટુકડા વાસી.

મગર યહી હૈ દુનિયાકી કહાની,

મેહમાન કો દિખાના હૈ અચ્છી નિશાની,

હો બમ્બઇ, અહમદાબાદ, ઢાકા યા હો કરાંચી.

(પંકજદાંડી)

અમેરિકાના પ્રેસિડેન્ટ ટ્રમ્પ ઇન્ડિયાની મુલાકાતે આવી રહ્યા છે ત્યારે અમદાવાદની ઝૂંપડપટ્ટીને રોડની બાજુમાં દીવાલ ચણીને ઢાંકી દેવામાં આવી છે. દુનિયામાં આવું પહેલી વાર નથી બન્યું. ભૂતકાળમાં અનેક વાર અનેક દેશોમાં આવું બન્યું છે અને ભવિષ્યમાં બનતું રહેશે. મહેમાનના સ્વાગત માટે ગરીબ માણસ પણ કમસેકમ ચાદર તો બદલે જ છે. એટલે આ દીવાલ ખોટી છે એમ કહી શકાય નહિ. આ તો ભાઈ દુનિયાનો નિયમ છે. ગરીબી હટાવવાનું સૂત્ર ઇન્દિરા ગાંધીએ આપેલું પણ ગરીબી હજુ હટી નથી એટલે મોદીજીએ ગરીબી ઉપર દીવાલ રૂપી ચાદર ઓઢાડી દીધી છે.

(સોરી.......... છેલ્લા વાક્યમાં ભારોભાર પોલિટિક્સ છે.)

રાધા ઇઝ એબસન્ટ

મોન્ટ્રિઅલનું વેધર આજે વેરી ગુડ છે

કાનાની મોરલીનો અજબ ક્રિસ્ટ્મસ મૂડ છે.

ફેરારી, ઓડી, BMW, લેક્સસ ને મીનીકુપર,

મોંઘી કારવાળી ગોપીઓ લાગે સેક્સી સુપર.

થઇ રહયાં છે ગોપીઓનાં  અડપલાં અનેક,  

સમજી ગયો છે આ ગર્લ્સના ઈરાદા નથી નેક.

જસ્ટ બદલ્યો મોડ ફ્રોમ વાયબ્રન્ટ ટુ સાયલન્ટ,

એ સ્માર્ટ ગર્લ કિસ એન્ડ આસ્ક: “ડિયર યુ કાન્ટ.

પ્લીઝ પ્લીઝ, ચેઇન્જ યોર મોડ સાયલન્ટ,

 એન્ડ ટ્રુલી સે, વ્હાય રાધા ઇઝ એબસન્ટ” ?

 (પંકજદાંડી)

નવા વરસની નવી સવારે

જીભ પર મીઠા બોલ રાખું છું, દિલ સાફ અને નેક રાખું છું,

નવા વરસની નવી સવારે, સૌને શુભેચ્છા પાઠવું છું.

હેપ્પી ન્યુ ઈયર વીશ કરવામાં, કોઈ દોસ્તને ભુલતો નથી,

માવતર ને માતૃભૂમિના ચરણોમાં, વંદન કરવાનું ચૂકતો નથી.

રિસાયકલને વેલકમ અને પોલીથિનને બાય બાય કહીશ,

નોનપોલ્યુટેડ ઇલેક્ટ્રિક કારનો ઝડપથી ઇન્તજામ કરીશ.

વન છે ધરતીની ગરદન, તેના પર કરવત નહીં ચલાવીશ,

પશુ, પ્રાણી, હવા ને પર્યાવરણ, આજથી હવે હું જ બચાવીશ.

(પંકજદાંડી)